تاریخ سازی سلطان پاس در داربی های مرکز، وقتی معافیت منشی زاده را شاهینی نکرد! - مجله جغتای

به گزارش خبرنگاران، در تاریخ، همیشه کلیدواژه ای بسیار مورد استفاده قرار می گیرد که سرشروع اتفاقات بسیاری است. معمولا اولین ها در تاریخ بسیار در فکر ها به جای مانده اند و هر کسی که سرشروع یک رخداد تاریخی بوده است، توانسته موجب جریان سازی های متعددی در تاریخ شود. این مساله در تاریخ ایران و فوتبال ایران هم مستثنا نیست و شاهد حضور افراد تاثیرگذاری در فوتبال ایران بودیم که پیروز شدند خود را در این تاریخ ماندگار کنند.

یکی از این اولین ها، اولین زننده گل داربی است. در سال 47 به صورت رسمی اولین بازی داربی مرکز میان دو تیم استقلال و پرسپولیس برگزار شد اما گلی تا آن زمان رد و بدل نشد تا در سال 48 و در دومین مصاف رسمی میان این دو تیم، احمد منشی زاده پیروز شد در دقیقه 8 این بازی دروازه سرخ پوشان مرکز را باز کند و خود را در تاریخ فوتبال ایران ماندگار کند.

این اتفاق تاریخی بهانه ای شد تا به سراغ احمد منشی زاده پیشکسوت قدیمی باشگاه استقلال برویم. او به دلیل بیماری مدتی است که درگیر کارهای بیمارستان است و او پیش از مصاحبه گفته بود که به بیمارستان چشم رفته است تا کارهای مربوط به چشمش را انجام دهد.

رفت و آمد او از تهران به شمال کشور باعث شده بود تا مدتی در انتظار این پیشکسوت باشیم و فرصتی به دست بیاید و با او گفت وگو کنیم. منشی زاده در نهایت با حضور در خبرگزاری دانشجویان ایران، به گپ و گفت با خبرنگاران خبرنگاران نشست و از دوران فوتبالی و تاریخ سازی اش در فوتبال ایران سخن گفت.

در ادامه گفت وگوی احمد منشی زاده را با خبرنگاران خبرنگاران می خوانید:

سال های سال نام شما به دلیل اولین گلزن داربی مرکز در فکر ها به جای مانده است. می خواستیم در ابتدای مصاحبه خودتان را معرفی کنید و اینکه شما چه زمانی فوتبال تان را شروع کردید؟

من فوتبال را از سال 1338 از تیم نادر شروع کردم. آن زمان نادر لطیفی مربی تیم ما بود. ایشان یکی از پیشکسوت های بزرگ این مملکت بودند. در فوتبال من این مربی تاثیر زیادی گذاشت. من آن زمان 15 سالم بود. در آن زمان رده بندی سنی وجود نداشت و من در تیم بزرگسالان بازی می کردم. من 2 سال در تیم نادر بازی کردم. من در ابتدای بازی خود در بال چپ بازی می کردم اما در ادامه در پست هافبک بازی کردم. در آن زمان پولی هم در کار نبود و بازیکنان بیشتر باعشق بازی می کردند. زمین فوتبال ما در میدان مولوی بود. یک زمین خاکی وجود داشت و ما در آنجا بازی می کردیم. تیم نادر یکی از بهترین تیم های باشگاه های تهران بود. من در آن دوره عملکرد خیلی خوبی داشتم.

پس از حضورتان در تیم نادر، چه تصمیمی برای آینده فوتبالی خود گرفتید؟

من در آن زمان از 2 تیم باشگاه های تهران پیشنهاد داشتم و در نهایت به تیم تهران جوان پیوستم. در آن زمان حسین فکری مدیر باشگاه تهران جوان و مربی تیم ملی بودم. آقای فکری در آن زمان هزار تومان به من داد و ماهی 100 تومان ماهیانه دریافت می کردیم. من بازیکن خیلی تکنیکی بودم. حدود 3 سال در تیم تهران جوان بازی کردم تا اینکه از تیم های شاهین و تاج پیشنهاد داشتم. جعفر کاشانی که یکی از رفیق های صیمیمی من بود، به من گفت مدیر باشگاه تمایل دارد شما به تیم شاهین اضافه شوی. از آن طرف تیم تاج و آقای محمود بیاتی به من پیشنهاد دادند. من با برادرم مشورت کردم. او به من گفت با اینکه من شاهینی هستم، اما اگر در تیم تاج بتوانی معافی بگیری، به نظر من با تاجی ها قرارداد ببند. این درحالی بود که تیم شاهین در آن زمان 8 هزار تومان قرارداد می بست. 8 هزار تومان در آن زمان پول زیادی بود و شما با 15 هزار تومان می توانستی خانه بخری.

ابتدای حضورتان در تیم تاج چگونه سپری شد؟

ما در ابتدای کار محمود بیاتی ما را پیش آقای خسروانی بردند. آقای خسروانی از بیاتی پرسیدند، تقاضای این بازیکن چیست و او گفت که منشی زاده معافی می خواهد. در آن زمان حرفی به ما نزدند و ما به باشگاه تاج رفتیم. در آنجا فردی بود به نام آقای قمری و در قزوین برای ما معافی گرفتند. پس از حضور در باشگاه تاج، من در چاپ خانه ژاندارمری در میدان انقلاب از طریق آقای خسروانی استخدام شدم. در ادامه آقای خسروانی رئیس تربیت بدنی شد و ما استخدام آنجا شدیم. من تا سال 50 در تیم تاج بودم. از سال 50 تا 51، تیم تاج، 2 تیم دیگر به نام تیم های دیهیم و افسر داشت. آن زمان ماهی 150 تومان باشگاه تاج به ما می داد و قرار بر این شد که من حقوقم را از باشگاه تاج بگیرم و برای تیم افسر بازی کنم. پس از آن من در سال 1351 من فوتبالم را کنار گذاشتم. من در آن زمان 31 سالم بود و به خاطر مصدومیت بلندمدتی که داشتم، نتوانستم به فوتبالم ادامه دهم.

اگر در باشگاه تاج ماجرای معافیت نبود، انتخاب شما میان باشگاه تاج و شاهین چه بود؟

من چون به حرف های برادرم ایمان داشتم، 100 درصد به تیم شاهین می رفتم اما برادرم گفت معافی خیلی مهم است و بهتر است که به باشگاه تاج بروی.

من پاسور بسیار خوبی بودم. یعنی از 50 پاسی که من می دادم، غیرممکن بود که یک پاس من به خطا برود. در آن زمان می گفتند احمد منشی زاده سلطان پاس است.

شما هیچ وقت نتوانستید برای تیم ملی بازی کنید. دلیل این مساله چه بود؟

زمانی که من می خواستم به تیم تاج بروم، حسین فکری به من گفت که من مربی تیم ملی ایران هستم و شما اگر در تیم تهران جوان بمانی، در تیم ملی هم هستی. در غیر این صورت جایی در تیم ملی نخواهی داشت. من با برادرم مشورت کردم و او گفت معافیت از همه چیز مهم تر است و بهتر است به باشگاه تاج بروی. من پاسور بسیار خوبی بودم. یعنی از 50 پاسی که من می دادم، غیرممکن بود که یک پاس من به خطا برود. در آن زمان می گفتند احمد منشی زاده سلطان پاس است.

بعد از پایان دوران بازیگری خود، تمایلی برای مربی گری نداشتید؟

من چون هوش فوتبالی بالایی داشتم، رایکوف به من گفت من چند گزینه برای مربی گری در کادر فنی تیم مد نظر دارم. رایکوف به من گفت من از میان این گزینه ها فقط تو را انتخاب کردم. من به رایکوف گفتم به من 2 روز مهلت بدهید. برادرم به من گفت در زندگی ما کسی اداری کار نمی کند و همه کاسب هستند. الان وقتی فوتبالت تمام شده است، دیگر به سمت کسب و کار برو و مغازه های پدرم را اداره کن. پدرم در آن زمان شرایط خوبی داشت. من بعد از 48 ساعت به رایکوف گفتم که من نمی خواهم به فوتبال ادامه دهم و می خواهم کاسبی کنم. رایکوف من را خیلی دوست داشت و میان هافبک های استقلال همیشه من اولویت اولش بودم.

تیم تاج در سال های حضور شما بردهای پرگلی داشت. نظر شما در این رابطه چیست؟

در آن زمان تیم هایی مثل دیهیم تهران وجود داشتند که آن تیم ها مال باشگاه تاج بودند و باشگاه هر چقدر دوست داشت می توانست به این تیم ها گل بزند! در آن زمان سرمربی تیم دیهیم پرویز ابوطالب بود.

وقتی ما با قدیمی های فوتبال صحبت می کنیم، بعضا می گویند باشگاه تاج و تیم های پرقدرت، روی داورها و تیم ها اعمال نفوذ می کردند؟ آیا چنین مساله ای صحت داشته است؟

بله. شما شک نکید چنین مساله ای وجود داشته است. آقای خسروانی در آن زمان نفوذ زیادی داشت. اگر من بگویم خسروانی در زمان انقلاب چگونه از ایران فرار کرد، شما بسیار شگفت زده خواهید شد. خسروانی در زمان انقلاب، در شهر تهران بود و خانه اش الهیه بود. خانه او 3000 متر بود و در خانه های او درخت های کاج زیادی وجود داشت. در آن زمان بلافاصله به خسروانی گفتند که قرار است به خانه شما حمله کنند. خسروانی در آن زمان بالای درخت کاج رفت و خود را با اسلحه اش پنهان کرد. آن ها در نهایت خسروانی را پیدا نکردند. او با باشگاه تاج ترکیه صحبت کرد تا بتواند از کشور خارج شود. او 48 ساعت در یک تانکر ماند و این تانکر تا مرز باکو رفت. در ادامه او را گریم کردند و با چهره یک چوپان و گله گوسفند، یک مسیری را طی کرد تا در نهایت باشگاه تاج ترکیه او را پیدا کرد. او از ترکیه به انگلیس رفت و آنجا پناهنده شد. هر موقع او به من تلفن می زد، می گفت ادامه بدهید، من خودم را می رسانم! آقای خسروانی امکانات زیادی برای باشگاه تاج به ثمر رساند. او یک رستورانی مخصوص باشگاه تاج تهیه کرده بود که تمام اعضای مجموعه باشگاه تاج پس از انجام تمرینات و بازی های خود به آنجا می رفتند و مجانی غذا می خوردند. می گفتند خسروانی پول خورده است. خب خورده باشد مگر مدیران دیگر این کار را نکردند؟ فقط موردی که خسروانی را با مدیران دیگر متفاوت می کند، ساخت مجموعه های ورزشی هایی مثل زمین تنیس استقلال است که وجه تمایز او را از دیگران معین می کند.

اگر بحث معافیت باشگاه تاج بود 100 درصد به تیم شاهین می رفتم اما برادرم گفت معافیت خیلی مهم تر است و بهتر است که به باشگاه تاج بروی.

اگر بخواهید از ناگفته های فوتبال صحبت کنید که فکر می کنید، هیچ جا درباره آن صحبت نشده است، چه چیزی به فکر تان می رسد؟

تمام اتفاقاتی که رخ داده، حرف هایی است که باید مطرح شود. به عنوان مثال شرایط الان استقلال خیلی خوب نیست. این ها نمی توانند مدیریت کنند چون راه حل را نمی دانند. الان می گویند آقای آجورلو مدیرعامل استقلال شده است. او دلش می خواهد یک سری کارهایی را انجام دهد اما وقتی پیش می رود، به بن بست می خورد. بازیکن نمی تواند 4 تا روپایی بزند اما 20 میلیارد پول می خواهد. آن وقت ما در زمین امجدیه به سختی تمرین می کردیم و بازی های باکیفیتی ارائه می دادیم. در آن زمان پول موضوع نداشت.

شاید بتوان گفت ساختار باشگاه ها در زمان شما با آن زمان مقداری متفاوت بوده است.

بله. در آن زمان خسروانی در کنار اسدالله علم هر کاری که خواست انجام داد. پسر شاه در آن زمان به حسن روشن علاقه زیادی داشت و با هلی کوپتر به استادیوم می آمد و بازی های این بازیکن را تماشا می کرد.

زمانی که من می خواستم به تیم تاج بروم، حسین فکری به من گفت که من مربی تیم ملی ایران هستم و شما اگر در تیم تهران جوان بمانی، در تیم ملی هم هستی. در غیر اینصورت جایی در تیم ملی نخواهی داشت. من با برادرم مشورت کردم و او گفت معافیت از همه چیز مهم تر است و بهتر است به باشگاه تاج بروی. ماجرای انحلال باشگاه شاهین چه بود؟ اینکه می گویند خسروانی در این مساله نقش داشته، درست است؟

بله. پرویز خسروانی علاقه زیادی به باشگاه تاج داشت و برای این علاقه ای که داشت، نسبت به تیم های دیگر نیز هر کاری که دوست داشت انجام داد. او از قدرتش استفاده کرد. در زمانی که خسروانی رئیس سازمان تربیت بدنی شد، کلنگ ساخت استادیوم آزادی را زدند. 1200 مهندس و کارگر برای ساخت این مجموعه، روزی 3 شیفت کار کردند. سالی که من در تربیت بدنی کار می کردم، خسروانی حکمی تحت عنوان رئیس تنیس امجدیه در سال 1345 به من داد. در یکی از زمین های تنیس قرار بود جایگاهی برای شاه در نظر بگیرند. پیمانکارها یک جایگاه وسط زمین را برای شاه در نظر گرفته بودند اما خسروانی از این کار جلوگیری کرد و گفتند باید یک جایگاه بالایی مد نظر قرار بگیرد. دلیل این کار هم این بود که اگر جایگاه در وسط زمین باشد گردن شاه خسته می شود چون مدام باید توپ را پیگیری کند.

شما در باشگاه تاج با چه کسانی خیلی رفیق بودید؟

منصور پورحیدری یکی از صمیمی ترین رفیق های من بود. من با منصور رفت و آمد خانوادگی داشتم. غیر از منصور که خدایش بیامرزد، من با مرتضی شرکاء خیلی رفیق هستم. ما 65 سال است که باهم رفیق هستیم و تا به امروز اگر 48 ساعت از هم خبر نداشته باشیم، تلفن را برمی داریم و باهم صحبت می کنیم.

نظرتان درباره دوره حضور رایکوف در فوتبال ایران چیست؟

سیستم 3-3-4 برای اولین بار از طریق رایکوف به فوتبال ایران آمد. او تاثیر خیلی زیادی در فوتبال ایران داشت. او روز به روز در فوتبال ایران اتفاقات خوبی را رقم زد.

آقای منشی زاده بهترین سال دوران فوتبالی شما چه سالی است؟

بهترین دوران فوتبالی من سال 1341 بود. یعنی قبل از اینکه وارد باشگاه تاج شوم. در آن سال به قدری فوتبال من خوب بود که اصلا باشگاه تاج معطل نکرد و من را جذب کرد. در زمان علی دانایی فر در باشگاه تاج هم من عملکرد خیلی خوبی داشتم. با اینکه در تیم تاج هافبک های زیادی وجود داشتند اما همیشه من و کارو حق وردیان همیشه جزو اولویت های تیم بودیم.

بهترین دوران فوتبالی من سال 1341 بود. یعنی قبل از اینکه وارد باشگاه تاج شوم. در آن سال به قدری فوتبال من خوب بود که اصلا باشگاه تاج معطل نکرد و من را جذب کرد. در زمان علی دانایی فر هم من عملکرد خیلی خوبی داشتم. با اینکه در تیم تاج هافبک های زیادی وجود داشتند اما همیشه من و کارو حق وردیان همیشه جزو اولویت های تیم بودیم.

نظرتان درباره حال و هوای این روزهای باشگاه استقلال چیست؟

الان فرهاد مجیدی سرمربی استقلال است. او چه کار می تواند انجام دهد؟ ما باید کارایی بازیکنان را مد نظر قرار دهیم. به نظر من کادر فنی دانش لازم را ندارد. هیچکسی به نظر من هیچ کاری نمی تواند انجام دهد و تنها پول هایی است که رد و بدل می شود. به نظر من ترکیب بازیکنان قوی نیست. به نظر من یامگا تکنیک خوبی دارد اما شاید همین بازیکن هم چند وقت دیگر نتواند عملکرد خیلی خوبی داشته باشد. به نظر من کیفیت لیگ ما پایین است. الان همه پرادعا هستند. بازیکنی تا اینجای کار کمتر از 10 میلیارد پول نمی گیرد. روی فوتبال حال حاضر ایران نمی شود صحبت کرد.

عملکرد تیم ملی را چطور ارزیابی می کنید؟

تیم ملی به نظر من از زمان دوران کارلوس کی روش بهتر شده است. الان بازیکنان لژیونر کاملا در تیم ملی جا افتادند و شرایط برای ملی پوشان خیلی خوب شده است. به نظر من علی قلی زاده عملکرد خیلی خوبی داشته است. به طور مثال تیمی مثل تیم گواردیولا، در تیمش 6 بازیکن چپ پا وجود دارد؛ این یعنی در حضور چپ پاها خیلی در تیم مهم است و عملکرد بازیکن مثل قلی زاده بسیار تاثیرگذار است.

روز شنبه داربی مرکز برگزار می شود. نظرتان درباره تقابل استقلال و پرسپولیس چیست؟

امیدواریم که استقلال پیروز داربی باشد. خودتان می دانید فوتبال ما طوری نیست که بشود پیش بینی دقیقی داشت. آرزوی من این است که آبی ها عملکرد پیروزیت آمیزی داشته باشد.

من پس از آن داربی ای که گل زدم رفتم خوابیدم و بعد از 40 سال به ما گفتند که این گل اولین گل داربی مرکز شده است!

برگردیم به سال 48 و اولین گلی که در داربی از طریق شما به ثبت رسید. آیا خودتان فکر می کردید چنین اتفاقی رقم بخورد؟

من اصلا چنین فکری نمی کردم. در آن بازی، زمین گلی بود. داریوش مصطفوی به من پاس داد و من از فاصله 25 متری دروازه مهدی عسگرخانی را باز کردم. ما پس از آن داربی رفتیم خوابیدیم و بعد از 40 سال به ما گفتند که این گل اولین گل داربی مرکز شده است. بعد از گلی که در داربی به ثمر رساندم، آقای خسروانی به من 5000 تومان پاداش داد. فقط او به من گفت کسی متوجه این پاداش نشود. با این پاداش باشگاه استقلال برای من یک پیکان به ارزش 16 هزار تومان گرفت که پول آن را به صورت قسطی پرداخت کردیم. من وقتی این ماشین را گرفتم، مقداری دستکاری اش کردم و در مجموعه انقلاب، در مسابقات اتومبیل رانی بردم. در آن زمان ماشین من، داور مسابقات بود. این ماشین وقتی در خیابان ولیعصر حضور داشت، می گفتند عروس خیابان ولیعصر آمده است. من خودم به اتومبیل رانی علاقه مند بودم. یکی از اشتباهاتی که داشتم، این بود که در مسابقات اتومبیل رانی با این ماشین عکسی نداشتم.

می گویند داربی دیگری هم که تا به امروز ثبت نشده بوده که آن بازی با تساوی یک بر یک به پایان رسید و اولین گل داربی در آنجا به ثمر رسیده است. آیا این مساله را قبول دارید؟

من از جزئیات این مسابقه باخبر نیستم و نمی دانم چه کسانی گل های این بازی را به ثمر رساندند اما می دانم که این بازی با نتیجه تساوی یک بر یک به پایان رسیده است. تا آنجایی که من می دانم این بازی غیررسمی بوده است و گل هایش در گل های داربی مرکز حساب نمی شود.

از داربی هایی که بازی کردید، چه خاطرات خوب و بدی به فکر تان به جای مانده است؟

در سال 1345، تیم تاج که توانست تیم شاهین را یک بر صفر شکست دهد، یک تیمی به نام تیم جعفری حضور داشت. در آن زمان تیم ما به یک رستوران رفت و علی جباری، حسین فرزامی و هر یک بازیکنان می گفتند ما گل های زیادی به این تیم می زنیم. این بازی در امجدیه برگزار شد و در تیم حریف بازیکنی به نام جمشید رهگذر حضور داشت. او خداوند دریبل بود. زمانی که حریف به ما گل زد، ما 8 نفر درون دروازه بودیم اما نتوانستیم از دروازه خود دفاع کنیم و گل خوردیم. بهترین خاطره من هم همان داربی ای است که من گل اول داربی را به ثمر رساندم. الان هر کسی به ما می رسد از ما تشکر می کند.

صحبت پایانی؟

من الان مریض حال هستم. همین الان که با شما صحبت می کنم، مریضی به سراغم آمده است. مریضی هم شامل همه چیز می شود و هرروز می بینید یک درد نوی اضافه می شود و باید قرص نو بخوریم. من از خدا می خواهم هیچ بنده ای را گرفتار مریضی نکند. اگر قرار باشد فوت کنیم، شب بخوابیم و صبحش بیدار نشویم. من موقعی که همسرم سرطان داشت، دکتر او به من گفت که کارهای درمانی او 3 سال طول می کشد و بعد از 3 سال فوت می کند. همین اتفاق هم رخ داد و همسرم پس از 3 سال از دنیا رفت. تنها باید شما به سلامتی فکر کنید و امیدوارم خداوند به همه شما سلامتی دهد.