حضور زنان در آی سی تی افزایش می یابد - مجله جغتای

دستاورد یک دهه

در حالی به دهه دوم برگزاری روز جهانی دختران در آی سی تی وارد می شویم که همچنان یک شکاف غیرقابل انکار در جهانی ارتباطات و فناوری اطلاعات وجود دارد و با اینکه زنان 50درصد جمعیت جهان را تشکیل می دهند اما شاهدیم که تنها 30درصد از محققان علمی و فناوری در جهان، زن هستند. با شیوع کرونا حالا دیگر در آستانه یک انقلاب دیجیتال قرار گرفته ایم چراکه کووید19 تحول دیجیتال را حداقل 7سال شتاب بخشیده و این بدان معناست که دیجیتالی شدن زندگی، سلامت، تجارت و... سریع تر از چیزی که قبلاً تصور می شد انجام گرفته است. بنابراین جای خالی زنان در این حوزه بیشتر به چشم می آید.

اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، 5G، سیستم های ابری و... هریک راهکارهایی برای این تحقق دیجیتال هستند ولی جای زنان در این بخش ها خالی است و محققان امیدوارند به موازات تسریع در رشد این حوزه ها، با تشویق زنان به تحصیل در رشته های علمی، مهندسی و فناوری و ورود به بازار کار، این شکاف تا حدی از بین برود.

در سال 2011 اتحادیه جهانی مخابرات با همکاری سازمان ملل و به منظور قوی تر کردن زنان و تشویق دختران به تحصیل در رشته هایSTEM (علم، مهندسی، تکنولوژی و ریاضیات) و ورود به بازار کار در این حوزه ها، 28 آوریل را روز جهانی دختران در آی سی تی نامگذاری کرد با این امید که میزان آگاهی درباره شکاف جنسیتی در آی سی تی افزایش یابد و گام هایی به منظور کاهش این شکاف دیجیتالی برداشته گردد.

حالا در 10سالگی این روز، دختران متصل به اینترنت آینده ای درخشان تر را می سازند به عنوان شعار این روز جهانی انتخاب شده است که ارتباط حیاتی بین تکنولوژی و رشد و پیشرفت پایدار را نشان می دهد. با توجه به شیوع کرونا در جهان، سال جاری بیش از 9هزار رویداد آنلاین و مجازی با حضور 422هزار دختر و زن جوان از 171کشور جهان برگزارشد. البته باید گفت این مراسم سال جاری تفاوت های دیگری نیز با سال های گذشته داشت و تبدیل به یک جشن 10روزه شد تا کشورها فرصت بیشتری برای ارائه راهکارهای خود در زمینه کاهش شکاف جنسیتی و استفاده از تجربیات زنان پیروز این حوزه داشته باشند.

اتحادیه جهانی مخابرات(ITU) از دانشگاه های جهان خواست تا در قالب همایش های آنلاین به تشویق دختران برای تحصیل در STEM بپردازند. این اتحادیه تأکید دارد که اپ های موبایلی، رهبری زنان و کارآفرینی آنها برای توسعه پایدار لازم است و باید گام هایی اساسی در زمینه توانمند کردن زنان برداشت.

لزوم آموزش به دختران

در مراسم روز جهانی دختران در آی سی تی، آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنرانی آنلاین خود گفت: ارزش وصف ناپذیر تکنولوژی های ارتباطی و فناوری در پاندمی کووید19 تعیین شد، چراکه به مردم جهان یاری کرد تا ارتباط خود را با همدیگر حفظ نمایند و سرویس های تجاری و حیاتی با وجود قرنطینه، به کار خود ادامه بدهند. هنوز نیمی از مردم جهان آفلاین هستند که بخش عمده آنها را زنان و دختران در کشورهای درحال توسعه تشکیل می دهند. تازه ترین آمار اتحادیه جهانی مخابرات نشان می دهد که شکاف 17درصدی در استفاده از اینترنت در جهان وجود دارد و این شکاف در کشورهایی که کمترین توسعه یافتگی را دارند حتی بیشتر نیز هست درحالی که دسترسی همگان به این تکنولوژی ها منجر به قدرتمندتر شدن اقتصاد جوامع می گردد.

هولین ژائو دبیرکل اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU) نیز در مراسم این روز گفت: این روز جهانی دختران به ما یادآوری می نماید که آی سی تی می تواند ازطریق مراقبت های سلامت بهتر، مدیریت بهتر محیط زیست، ارتباطات بهتر و همچنین سیستم های آموزشی بهتر زندگی افراد را درهرجای این کره خاکی بهبود ببخشد. این روز به بخش خصوصی و دولت ها یادآوری می نماید که باید راهکارهایی برای تجهیز دختران و زنان جوان به مهارت های این حوزه بیابند تا در مشاغل آی سی تی مشغول به کار شده و شکاف جنسیتی عظیم موجود در جهان از بین برود.

اتحادیه جهانی مخابرات در یکی از گزارش های خود آورده است: بازار کار آینده جهان به تکنولوژی، نوآوری و آی سی تی وابسته خواهد بود و 65درصد ازبچه های که حالا به مدارس ابتدایی وارد می شوند احتمالاً در جوانی مجبور به انتخاب شغل هایی خواهند بود که امروزه اصلاً وجود ندارند. برگزاری برنامه هایی همچون روز جهانی دختران در آی سی تی و درگیر کردن ذهن دختران جهان با این رشته های تحصیلی، جهان را به آماده شدن برای چنین آینده ای امیدوارتر می نماید. لازم به ذکر است اتحادیه جهانی مخابرات تخمین زده است جهان در 5سال آینده حداقل برای 2میلیون شغل مرتبط با آی سی تی با کمبود مهارت روبرو خواهد بود و دختران و زنان جوانی که کدنویسی، توسعه اپ و علوم کامپیوتر را آموزش می بینند نه تنها شغل مناسبی در این بخش خواهند داشت بلکه مهارت های آی سی تی سبب سودآوری آنها خواهد شد.

این هشتگ های پرقدرت

درجهان وزنه حضور مردان درتکنولوژی کفه سنگین تری دارد و 72درصد پست های مدیریتی حوزه تکنولوژی نیز در اختیار مردان واقع شده است و به این ترتیب زنان در اقلیت قرار گرفته اند. عملاً فناوری اطلاعات و ارتباطات حوزه ای مردانه محسوب می گردد و روز جهانی دختران در آی سی تی نیز با هدف تغییر این نگاه و ترغیب جنبش های جهانی برای افزایش حضور زنان و دختران در تکنولوژی و دسترسی متوازن زنان و دختران به فرصت هایی در STEM پایه گذاری شد.

حالا در دهمین سال این جنبش جهانی، تیک تاک برای همکاری در این زمینه و حمایت از آن، هشتگ GirlsInICT# را راه اندازی نموده تا زنان بیشتری تشویق شوند که در این حوزه شرکت داشته باشند. هشتگ GirlsinICT و دعوت از دختران جوان برای اشتراک گذاری تجربیات و ارائه راهکارهایی برای افزایش محافظت از بچه ها در فضای آنلاین، دعوت از رسانه های رادیو و تلویزیونی برای ترغیب دختران به تحصیل و کار در حوزه آی سی تی بویژه در کشورهایی با دسترسی کمتر به تکنولوژی هم از برنامه های اتحادیه جهانی مخابرات در روز جهانی دختران در آی سی تی است.

کمپانی سیسکو نیز با اشاره به تأثیر دوبرابری کرونا بر بیکاری زنان نسبت به مردان و وجود بیش از 47میلیون زن و دختر جوان زیر خط فقر در روز جهانی دختران در آی سی تی برنامه های آموزشی ویژه ای تدارک دیده است که در قالب آن به دختران نحوه محافظت از اطلاعات شخصی و حریم خصوصی در رسانه های اجتماعی و... را می دهد و آنها را با تهدیدات سایبری آشنا می نماید تا با علاقه مند کردن آنها به فناوری، آنها را با جهانی تکنولوژی آشتی دهد.

از آفریقا تا بریتانیا

در قاره آفریقا شکاف دیجیتالی زیادی دیده می گردد. در سال 2020 در آفریقای جنوبی زنان تنها 23درصد از شغل های آی تی را در اختیار داشتند که نسبت به مردان هم رده خود حدود 20 تا 25درصد درآمد کمتری داشتند. حالا کمپانی ال جی می خواهد طی همکاری با آموزشگاه Forge، در طول سال برنامه هایی برای توسعه مهارت های دختران و زنان در عصر دیجیتال ارائه دهد تا زنان در آینده در خط مقدم آی سی تی جای بگیرند. آموزشگاه Forge بر افزایش مهارت های مورد احتیاج دانش آموزان آفریقایی در عصر دیجیتال ازجمله واقعیت افزوده(AR)، علم روباتیک، پرینت سه بعدی، توسعه اپ و... تمرکز دارد و قدرت زنان در مشاغل آی سی تی را یک شتابدهنده برای توسعه اقتصادی-اجتماعی می داند.

مؤسسه غیرانتفاعی GirlCode در بریتانیا نیز میخواهد در یک دهه آینده به 10میلیون دختر آموزش کدنویسی بدهد و با بخش آی سی تی، نرم افزار آشنا کند. این مؤسسه هرسال به مناسبت روز جهانی دختران در آی سی تی یک هکاتون برگزار می نماید که سال جاری به دلیل شیوع کرونا به تعویق افتاد تا در مارس 2022 برگزار گردد.