صومعه سنت کاترین و قدیمی ترین کتابخانه دنیا - مجله جغتای

در اعماق شبه جزیره سینا در کشور مصر و در منطقه ای بکر و دست نخورده که با کوه هایی ناهموار، پرصخره و گرانیتی پوشیده شده، روستای سنت کاترین قرار گرفته است. به اعتقاد بسیاری موسی فرمان های الهی را در همین مکان و در پای این کوه از خدا دریافت کرد و همین امر نیز این منطقه را به مکانی مقدس برای مسیحیان، مسلمانان و یهودیان تبدیل نموده است. امپراطور روم شرقی، ژوستینین کبیر بین سال های 548 تا 565 دستور ساخت صومعه ای موقوفی را برای سنت کاترین در این منطقه دارد. این صومعه که در تمام طول تاریخ هرگز مورد تجاوز و غارت واقع نشد، امروزه یکی از قدیمی ترین صومعه های دنیا به شمار می رود.

صومعه سنت کاترین (Saint Catherines Monastery) قدیمی ترین کتابخانه فعال دنیا را در خود جای داده است. این کتابخانه بعد از کتابخانه واتیکان، بزرگ ترین مجموعه از دست نوشته ها و کتب خطی اولیه را در زبان های مختلف، دارد.

دورتادور صومعه، دیوارهای غول آسایی کشیده شده که از زمان ساخت آن به وسیله ژوستینین در قرن 6 میلادی، همچنان پابرجا است. تا پیش از قرن بیستم، ورودی صومعه دری بود که در ارتفاعی بالاتر از سطح زمین و میان دیوارهای بیرونی صومعه قرار داشت؛ اما امروزه برای ورود به صومعه از دروازه کوچکی استفاده می گردد که نزدیک به دروازه اصلی واقع شده است.

مقدس ترین قسمت صومعه، بته ای به شمار می رود که گفته می گردد آتش راهنمای موسی از آن شعله ور بوده است. در قرن 4 میلادی، امپراطیس سنت هلنا، مادر کنستانتین کبیر، کلیسایی را با نام بته سوزان در همین مکان ساخت که بعد ها صومعه نیز به آن ضمیمه شد. این بته از نژاد کمیابی از خانواده رز است که روبوس سانکتوس (Rubus Sanctus) نامیده می گردد. این گیاه بومی منطقه سینا، با نژادی که عمر بسیار طولانی دارد، در اعتبار بخشیدن به این مکان مقدس تاثیر بسزایی داشته است.

یکی از گنجینه های ارزشمند صومعه سنت کاترین، شمایل و نقاشی های موزائیکی روی دیوارهای صومعه و ساختمان های کلیسا، و بعلاوه تصاویر ثبت شده روی وسایل آیین نیایش کلیسایی است؛ تصاویر و نقاشی هایی که مجموعه ای از قدیمی ترین تمثال های تاریخ به شمار می روند.

دیگر گنجینه ی با اهمیت صومعه، کتابخانه آن است. بعضی از نایاب ترین دست نوشته ها و کتب خطی در این کتابخانه یافت می گردد؛ به عنوان مثال قسمت های گمشده ای از سینائیه که نسخه است، کپی و دست نویس از انجیل یونانی در قرن 4، سنائیه سوری که نسخه ای است دست نویس از 4 کتاب گاسپل عهد تازه در قرن 4 و آشتی نامه حضرت محمد (ص) که در آن پیامبر اسلام (ص)، امنیت صومعه را به ساکنان آن اهدا نموده است. بعلاوه این کتابخانه اولین نسخه هومر (1488)، جمهور افلاطون (1513)، مجموعه کمدی های آریستوفان (1498)، فرهنگ بزرگ واج ریشه شناسی زبان یونانی (1499) و دانشنامه بزرگ سودا (1499) را در خود دارد.

جدای از صومعه سنت کاترین، کلیسای بته سوزان و کوه سینا، صدها جاذبه دینی و مذهبی دیگر در این منطقه یافت می گردد. کلیسای سنت کاترین (Chapel of St. Catherine) بر فراز قله کوه کاترین که گفته می گردد جسد سنت کاترین، قدیس اسکندریه، به وسیله فرشتگان در آن مکان قرار گرفته است؛ سنگ های موسی که با ضربه عصا از آن ها آب جوشید؛ صدها کلیسا و ویرانه های بیزانس به همراه صومعه ها و دیرهای متعدد از جمله آثار تاریخی و مذهبی در این منطقه محسوب می شوند.

صومعه سنت کاترین سالانه 100 هزار توریست را به خود جذب می نماید و در سال 2002، در لیست میراث دنیای یونسکو ثبت شد.