تعرفه واردات خودرو در ایران بیشتر است یا در ترکیه؟ - مجله جغتای

خبرنگاران - محمد فتح اللهی - پیش از آنالیز تعرفه واردات خودرو در کشور ترکیه، بهتر است به تعرفه واردات در کشورمان نگاهی دوباره کنیم.

اسفند ماه سال قبل، نمایندگان مجلس در جریان آنالیز بخش عایدیی لایحه بودجه 1402، بند الحاقی 12 تبصره 6 لایحه را به تصویب رساندند.

بر اساس این بند، عایدی مورد انتظار برای ردیف حقوق ورودی خودروها، 3000 میلیارد تومان افزایش پیدا می نماید. در این رابطه نمایندگان مجلس تصریح کردند که موضوع افزایش تعرفه یا عوارض ورودی خودرو نیست.

بلکه عایدی مربوط به واردات خودرو 3000 میلیارد تومان افزایش پیدا می نماید. در پی این مصوبه، واردات خودرو افزایش پیدا خواهد نمود. بنابراین به هیچ وجه این مصوبه در مورد افزایش قیمت خودرو یا تعرفه ورودی نیست.

بر اساس آنچه در گزارش سالانه وزارت صمت مشاهده شد، تعرفه های واردات خودرو بدون تغییر ماند و بر اساس دوره قبلی واردات، تعرفه ها لحاظ خواهند شد.

با توجه به اینکه همچنان دستورالعمل تازهی برای واردات خودرو اعلام نشد، حداقل در ابتدای مسیر واردات در امسال تعرفه ها به شیوه قبل خواهند ماند.

البته ممکن است که این تعرفه ها با ادامه روند واردات در امسال اصلاح گردد. یا با نگرش به مقدار مصرف سوخت، تغییراتی داشته باشد. اما آنچه که فعلا به صورت رسمی برای تعرفه واردات خودرو باید در نظر گرفت، مطابق جدول زیر است.

جدول بالا به ما نشان می دهد که مبنای تعرفه واردات خودرو در ایران، فقط حجم موتور است. این در حالی است که در کشور ترکیه فاکتور دیگری هم برای مشخص تعرفه واردات مدنظر قرار می گیرد.

تعرفه صفر درصد برای افراد دارای معلولیت در ترکیه

دولت ترکیه در سال نرخ تعرفه واردات انواع خودرو را کاهش داد. در ماه های قبل، قیمت خودرو در این کشور به طرزی باورنکردنی بالا رفت و قدرت خرید ترک ها برای تملک خودروهای صفر کمتر شد.

دولت ترکیه کوشش کرد که با وام های مناسب، بهره های کم و بازپرداخت های طولانی خرید خودرو را برای همه آسان کند. اما به دلیل تورم، خودرو تبدیل به کالایی سرمایه ای در ترکیه شد.

به همین دلیل گرچه اقدامات دولت خرید خودرو را در ترکیه تسهیل کرد، اما هجوم خریداران به نمایندگی ها باعث شد تا دیگر خودرویی برای خرید باقی نماند. به طوری که اکنون برای خرید یک دستگاه تویوتا کرولا باید ماه ها در صف انتظار باقی بمانید.

یکی از مهمترین اقدامات دولت ترکیه برای کنترل اوضاع بازار، آسان کردن خرید خودرو برای افراد معلول بود. اکنون افرادی که دارای معلولیت های خاص (براساس جدول اعلامی دولت) هستند می توانند خودروی صفر کیلومتر با مالیات صفر درصد خریداری نمایند.

از آنجایی که همیشه خودروهای تازه در حال ورود به کشور ترکیه هستند، دولت نه تنها حجم موتور را فاکتوری برای مشخص نرخ مالیات در نظر می گیرد، بلکه قیمت اولیه آن نیز تأثیرگذار است.

تعرفه واردات خودروهای بنزینی در ترکیه

دولت ترکیه برای مشخص تعرفه واردات، دو فاکتور قیمت بدون مالیات خودرو و حجم موتور را مد نظر قرار می دهد. براساس اعلام رسمی برای سال 2023 نرخ مالیات خودروهای تا 1600 سی سی و قیمت کمتر از 184/000 لیر، 45 درصد مشخص شد. مالیات چنین خودرویی در تعریف وزارت صمت، 75 درصد است!

اگر خودرویی با این حجم موتور قیمت بدون مالیات آن 184/000 تا 220/000 لیر باشد، 50 درصد تعرفه واردات برای آن مشخص خواهد شد.

در محدوده قیمتی 220/000 تا 250/000 لیر درصد تعرفه چنین خودرویی 60 درصد خواهد بود. با افزایش قیمت این خودرو در محدوده 250/000 تا 280/000 تعرفه آن 70 درصد خواهد شد. حال اگر قیمت آن از 280/000 لیر بالاتر بود، 80 درصد تعرفه گمرکی برای آن لحاظ می گردد.

خودروهایی که در محدوده قیمتی 1600 تا 2000 سی سی قرار دارند، به دو بخش تعرفه ای تقسیم می شوند. خودروهایی که زیر 170/000 لیر قیمت دارند باید 130 درصد مالیات بدهند. مالیات خودروهای بالاتر از این قیمت هم 150 درصد مشخص شد.

اما تمام خودروهایی که حجم موتور بالای 2000 سی سی دارند، بدون محدوده قیمتی باید 220 درصد مالیات پرداخت نمایند.

تعرفه واردات خودروهای هیبریدی در ترکیه

برای خودروهای هیبریدی تعرفه واردات جداگانه ای مشخص شد. دولت ترکیه گفت خودروهای هیبریدی بالاتر از 50 کیلووات قدرت که حجم موتور آنها از 1800 سی سی بیشتر نباشد و قیمت اصلی آنها تا 228/000 لیر باشد، 45 درصد مالیات خواهند داشت. تعرفه چنین خودرویی در ایران 15 درصد است.

اگر قیمت پایه چنین خودرویی بین 228/000 تا 350/000 لیر بود، تعرفه واردات آن 50 درصد است. اگر قیمت آن از 350/000 لیر فراتر رفت، تعرفه آن 80 درصد خواهد بود.

حال اگر یک خودرو هیبریدی با قدرتی بیش از 100 کیلووات به ترکیه وارد گردد و حجم موتور آن بین 2000 تا 2500 سی سی بود، تعرفه واردات آن 130 درصد است. به شرط آنکه قیمت پایه آن بیش از 170/000 لیر نباشد.

اگر حجم موتور آن هم بیشتر از 2500 سی سی بود، تعرفه آن 150 درصد محاسبه خواهد شد. برای خودروهای هیبریدی بالاتر از 2500 سی سی هم تعرفه 220 درصد اعلام شد.

تعرفه واردات خودروهای برقی در ترکیه

خودروهای برقی به سرعت در حال ورود به بازار خودرو ترکیه هستند. هفته گذشته TESLA نخستین نمایندگی خود در این کشور را افتتاح کرد و دولت هم برای کسب عایدی، مالیات های ویژه ای برای این خودروها مشخص کرد.

اگر یک خودرو برقی تا 160 کیلووات قدرت داشته باشد و قیمت پایه آن به 700/000 لیر برسد، دولت ترکیه 10 درصد مالیات از آن دریافت خواهد نمود. اگر قیمت چنین خودرویی بیش از 700/000 لیر باشد، تعرفه 40 درصد برای آن محاسبه خواهد شد.

حال اگر قدرت آن از 160 کیلووات بیشتر بود و قیمت چنین خودرویی هم از 750/000 لیر فراتر نرفت، مالیات آن 50 درصد خواهد بود. همین خودرو برقی اگر قیمتی بیشتر از 750/000 لیر داشته باشد باید 60 درصد مالیات بپردازد.

مقایسه تعرفه واردات خودرو در ایران و ترکیه

دولت ترکیه برای کسب عایدی بیشتر، مالیات بسیار سنگینی از خودروهای صفر کیلومتر دریافت می نماید. یکی از عوامل نارضایتی مردم این کشور از دولت هم همین موضوع است.

تعرفه واردات خودرو در ایران بسیار کمتر از کشوری مانند ترکیه است. اما مشخص درصدها کاملاً نمایانگر این است که هدف حفظ سوددهی خودروسازان جاده مخصوص بود.

بیشتر خودروهای وارداتی (مونتاژی) در ایران بین 1 تا 1/5 لیتر حجم موتور دارند. وزارت صمت هم گفت مالیات این خودروها 55 درصد خواهد بود.

اما چطور و به چه نحو یک خودرو با 500 سی سی افزایش حجم موتور باید 450 درصد مالیات بیشتری پرداخت کند؟ اختلاف 450 درصدی تعرفه واردات یک خودرو کمتر از 1 لیتر با 1/5 لیتر ناشی از چیست؟

فزونی شیوه و نوع مشخص تعرفه واردات خودرو در ترکیه این است که به جزئیات در آن اهمیت بسیاری دادند. هم حجم موتور در مشخص تعرفه لحاظ شد و هم قیمت مبداء خودرو سرنوشت مالیاتی آن را مشخص می نماید.

گرچه رقم نهایی اخذ مالیات خودرو در ترکیه بالاتر است، اما شفافیت در نحوه دریافت و مشخص نرخ مالیات جای سوالی باقی نمی گذارد.

اما دو خودرو رنو Kwid و رنو Captur را در نظر بگیرید. هر دوی آنها موتورهایی با حجم کمتر از یک لیتر دارند. اما Kwid اگر وارد بازار خودرو ایران گردد، با وجود قیمت پایه بسیار کمتر از رنو Captur باید همان مالیات 10 درصد را پرداخت کند!

سئات آتکا با مشخصات فنی قدیمی در خودروسازان راین / آنالیز فنی

افزایش شدید قیمت خودرو در بازار ؛ تارا و پژو 207 اتومات از یک میلیارد تومان گذشتند

تسلا ترکیه رسماً با فروش Model Y شروع به کار کرد / فهرست قیمت تسلا در ترکیه

فردا SX5 فردا موتورز خودرویی قدیمی با آپشن های ناقص / آنالیز تخصصی