کت های دزفول یکی از جاذبه های گردشگری استان خوزستان است - مجله جغتای

یکی از جاذبه های گردشگری بی نظیر ایرانی کت های دزفول هستند که در شمال استان خوزستان و شهر دزفول در کنار رود دز قرار دارند. یکی از این تفریحات تجربه اقامت در کت ها و شنا در رود دز بوده که در نوع خود منحصر بفرد است. کت ها حفره های غار مانندی هستند که در کنار ساحل رود دز حفر شده و در بین مردم دزفول به کت (kat) مشهور هستند. کت ها در دل صخره های کنار رودخانه که از جنس سنگ کانگرومرا تشکیل شده ، حفر می شوند. دیواره کت ها ارتفاعی بین 2 تا چهار متر داشته و سقف آنها از طریق سنگ های ریز و درشت که به شکل طبیعی زمین بوده، تزیین شده اند. مساحت کت ها بسته به امکان توسعه و کاربرد آنها از 5 متر مربع آغاز شده و تا بیش از 100 متر مربع نیز حفر می شوند.

در شرق شناسی روسی، کلمه کت را به معنای کندن ترجمه کرده اند. فرهنگ دهخدا واژه کت را کاریز و کاریزکن را کت کن معنی می نماید. در گذشته که وسایل خنک کننده مانند امروز وجود نداشت، مردم دزفول برای فرار از گرمای هوا در تابستان و بعلاوه استفاده از آب رودخانه دز، شنا کردن در آن و لذت بردن از محیط این فضاها را در صخره های مجاور رودخانه دز ایجاد کرده و به آنها پناه می بردند. امروزه نیز کت ها همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده و به محلی تفریحی با کارکرد گردشگری تبدیل شده اند. گردشگران بسیاری از شهرهای مختلف در روزهای گرم سال به شهر دزفول آمده و ساعاتی از شبانه روز را درون این کت ها و در کنار ساحل می گذرانند.

شبیه بودن فضای درون کت ها به غار و نزدیکی به رود موجب می گردد اقامت در این کت ها در طول گرمای روز برای مردم بدون استفاده از هیچ گونه وسایل برقی و خنک کننده و برای فرار از زندگی ماشینی دلپذیر و لذت بخش باشد. علاوه بر آن در محل هایی که عمق رود مناسب بوده، با رعایت نکات ایمنی شنا در رودخانه تفریحی بسیار لذت بخش است. بعلاوه، مجاورت با رود دز فرصت استفاده از قایق سواری و انواع ورزش های آبی دیگر نظیر جت اسکی، ماهیگیری و…را فراهم می آورد. در طول مسیر رودخانه دز کت های زیادی به صورت دستکند وجود دارد که تعداد کت ها به بیش از 800 کت می رسد و بتدریج در دل حاشیه رود دز حفر شده اند.

معروف ترین کت دزفول که در مثل های دزفولی نیز آورده می گردد، کت حاج فرج نام دارد. دهانه کت حاج فرج از دیگر کت ها بزرگتر و متمایزتر است و گفته می گردد که بانی و سازنده این کت شخص خیری به نام حاج فرج الله بوده که در ابتدا آن را برای طلاب ساخته تا در فصل تابستان برای درس خواندن در مضیفه نباشند. این کت بعدها به یک استراحتگاه عمومی تبدیل شد، زیرا در آن موقع برای ورود به کت نیازی به گرفتن اجازه از دیگران نبوده است.