خودمراقبتی اجتماعی در جامعه ما مورد غفلت قرار گرفته است - مجله جغتای

مهدی کرمانی در گفت وگو با خبرنگاران در مورد خودمراقبتی اجتماعی و عوامل موثر بر آن اظهار کرد: ایده اصلی در خودمراقبتی اجتماعی این است که افراد نسبت به ظرفیت ها و فرصت های اجتماعی در روابط اجتماعی ای که در اطرافشان قراردارد، آگاه باشند و این ظرفیت ها را به سوی به زیستی خود هدایت کنند. خودمراقبتی اجتماعی اساسا بار مدنی و شهروندی قوی دارد؛ در واقع خودمراقبتی اجتماعی را می توان بازنمودی از مجموعه خلقیات و رفتارهای شهروندی اظهار داشت. در خودمراقبتی اجتماعی افراد به سمت مسئولیت پذیری در عین مهارت یابی و آگاهی یابی نسبت به آنچه که از عهده آن ها بر می آید، حرکت می کنند.

وی افزود: خودمراقبتی اجتماعی یعنی اینکه افراد بتوانند با آگاهی از منابع مختلف که اطلاعات مفیدی را از ظرفیت های مدنی و اجتماعی در اختیارشان قرار می دهند و با تمرین وتلاش برای کسب مهارت های ارتباطی سازنده، نقش آفرینی اجتماعی و مدنی خوبی را به انجام برسانند.

عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی در مورد عوامل موثر و تاثیرگذار برخودمراقبتی اجتماعی خاطرنشان کرد: در این نوع خود مراقبتی آگاهی یابی نظام مند بسیار موثر است. امروزه رسانه های اجتماعی فرصت های گسترده ای را برای دستیابی به اطلاعات متنوع، در ارتباط با ویژگی های متقابل نهادهای مختلف اجتماعی از جمله نهاد خانواده، نهادهای آموزشی، نهادهای اجتماعی به ویژه نهادهایی که ماهیت داوطلبانه دارد در اختیار افراد قرار می دهند. همچنین دستیابی به مهارت هایی که خودمراقبتی را در عرصه اجتماعی ممکن می کند، یکی از عوامل تاثیرگذار در این حوزه است. یکی از این مهارت ها حوزه های تسهیلگری و مهارت های تسهیلگری است. هر قدر که این مهارت ها و به کارگیری آن ها در حوزه روابط اجتماعی افزایش یابد، می توانند هدف اصلی در خودمراقبتی اجتماعی را محقق سازند.

کرمانی با اشاره به اینکه خودمراقبتی اجتماعی در شرایط حال حاضر جامعه و با شیوع بیماری کرونا موضوعیت و امکان بروز بیشتری پیدا کرده است، اظهار داشت: افراد در حالت عادی همواره در جامعه و گروه ها و بخش های مختلف اجتماع و... حضور می یافتند اما در شرایط موجود بسیاری از فعالیت های روزمره و عادی شده تا حدی تحت تاثیر مقررات و رعایت مراقبت های سطح کلان بهداشتی قرار گرفته است؛ بنابراین در مقیاس فردی حالت خودمراقبتی به ویژه در بعد اجتماعی اهمیت پیدا می کند زیرا در این شرایط موجود اینکه افراد بسته به شرایط زندگی خود چگونه بتوانند حد مقبول تعاملات اجتماعی، رفت وآمدها، دیدارهای جمعی و... را در عین وفاداری به سلامتی و بعد جسمانی انجام دهند، بسیار مورد اهمیت قرار می گیرد و خودمراقبتی اجتماعی در این دوره بسیار مهم می شود.

عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی در مورد میزان آموزش خودمراقبتی اجتماعی در کشور شرح داد: برای این سوال میتوان دو پاسخ مثبت و منفی را متصور شد، وقتی صحبت از آموزه های مستقیم برای خودمراقبتی می شود متاسفانه جامعه ما به دو دلیل با وضع مطلوب فاصله زیادی دارد؛ مورد اول اینکه این آموزش ها باید در ابتدای زندگی انسان یعنی در دوره کودکی یا نوجوانی سهم زیادی از آموزش عمومی را به خود اختصاص دهد، در حالی که در کشور ما آموزش های نظری بیشتر مورد توجه است در حالی که مهارت های مدنی و اجتماعی که مهمترین ارتباط موثر یا گفت وشنود اجتماعی و بنیاد تمام مهارت های اجتماعی دیگر است مورد بی مهری قرار گرفته است. مورد دوم اینکه لزوم تداوم و استمرار این آموزش ها در طول زندگی در قالب مهارت های تجربی بسیار اهمیت دارد که در کشور ما چندان گسترده نشده است. افراد باید بتوانند در بسترهای اجتماعی فعالیت کرده و توانمند شوند یا این امکان را داشته باشند تا در جلسات یا فضاهای تبادل تجربه حضور مداوم داشته باشند.

وی اظهار داشت: خودمراقبتی اجتماعی که می تواند تضمین کننده حد بالای به زیستی اجتماعی باشد و مانند همه ابعاد دیگر خودمراقبتی هزینه های نظام عمومی جامعه را برای ارائه خمات تامین اجتماعی پایین بیاورد در جامعه ما مورد غفلت قرار گرفته است.